HUY QUANG PIANO
Quyết tâm thay đổi, tôi đã đăng ký tham gia một khóa học về cách dạy, cách phạt con .., và ở đây, tôi vỡ lẽ ra được rất nhiều điều. Tôi bắt đầu đổi 'chiến thuật', không đánh phạt hay 'mượn uy' của cây roi để khiến con ngoan mà sử dụng phương pháp BẢNG ĐIỂM để 'uốn nắn' hành vi của con.
Theo đó, trên bảng điểm tôi ghi rất rõ các việc được cộng và trừ điểm. Ví dụ: Gặp người lớn chào hỏi; học bài đúng giờ; kiểm tra được điểm tốt… được cộng điểm; còn sáng ngủ dậy trễ (theo thời gian mẹ quy định); điểm kiểm tra dưới 6… là trừ điểm. Và tôi sẽ tổng kết điểm của con vào cuối mỗi tuần. 1 điểm sẽ tặng con phần thưởng nhỏ; 2 điểm sẽ tặng con phần thưởng lớn…
Tôi không dùng thang điểm 10 với con. Tại sao lại như vậy? Nếu con được 10 điểm mới thưởng còn không sẽ không có gì là vô tình đang dạy con: hoặc là có tất cả hoặc là không có gì. Như vậy, khi lớn lên nếu con có tính cách mạnh mẽ thì sẽ lấn át người khác còn nếu tính cách yếu đuối thì sẽ chấp nhận để người khác lấn át. Trong trường hợp nếu tổng điểm âm, tôi sẽ lấy bớt đi những cái muốn của nó. Ví dụ: cuối tuần muốn đi xem phim; muốn đi sở thú… đều bị 'off' vì không đạt yêu cầu.
Khi quyết định thưởng-phạt cho con, tôi thường chú trọng đo đạc theo sự cố gắng chứ không theo kết quả. Và dạy con hiệu quả mà không cần roi, tôi đúc rút ra được một số kinh nghiệm:
Con hư: Hãy chê hành động, đừng chê con người
Cùng hành vi đánh em, nếu cha mẹ nói “Con hư quá!” khiến trẻ nghĩ mình “hư” nên hư luôn, còn nếu nói “Em lại bị đánh nữa rồi!” thì trẻ thấy trách nhiệm của mình.
Hoặc khi con hư, nhiều phụ huynh do không kiềm chế được đã mất kiểm soát lý trí và 'mượn uy' cây roi để đánh con (giống như tôi trước đây) nhưng kỳ thực, bị đánh không khiến trẻ biết cách cư xử đúng hơn, học làm chủ hành vi tốt hơn mà sẽ ‘dạy’ trẻ biết cách né tránh, đổ lỗi, biện minh hoặc tìm cách không để bị ‘tóm’ khi mắc sai lầm. Đặc biệt, trẻ con dường như nhớ sự trừng phạt hơn là lý do mà nó bị phạt. Nó sẽ cư xử vì sợ hãi thay vì muốn hành động đúng. Vì vậy, hãy nhớ: Đòn roi không dạy con nên người.
Không dùng phần thưởng để 'mua chuộc' con
Thưởng cho trẻ không có gì là xấu, nhưng dùng phần thưởng để ‘hối lộ’ sẽ khiến trẻ sinh hư. Có nhiều tình huống, cha mẹ có thể đưa ra phần thưởng trước để trẻ có tinh thần cố gắng. Nhưng phần thưởng không được quá lớn hơn so với thành tích.
Ví dụ, trong tuần con có được 3 điểm 10, con sẽ được thưởng một món quà A, 4 điểm 10 con được thưởng món quà B… Khi thưởng cho trẻ, không nên rập khuôn, cứng nhắc…
Phải có ‘luật’ với trẻ
"Luật” trước hết là thời gian biểu, con cứ thế mà làm, không có gì bàn cãi. Chẳng hạn, mỗi ngày con được chơi game 30 phút thì không có “quyền” ngồi lì trước màn hình vi tính mà quên hết các việc khác.
Lưu ý: Trong khi 'soạn thảo luật' nên cho trẻ tham gia cùng để từ đó chúng tự giác thực hiện nội quy đã được đưa ra. Nhưng để “luật” thật sự đi vào cuộc sống gia đình, chính cha mẹ phải tuân thủ vì “Trẻ làm theo những gì cha mẹ làm chứ không phải lời cha mẹ nói”.
Tôi rất tâm đắc với câu nói rằng: "Muốn con ngoan thì phải học cách dạy con. Muốn con khỏe thì phải học cách nuôi con. Muốn con thành công thì phải học cách hướng dẫn và đồng hành cùng con. Muốn con gần gũi gắn bó với mình, thì phải học cách lắng nghe và chia sẽ cùng con. Đừng buộc con phải lớn lên như kiểu cây Bonsai nhưng cũng đừng để con phải lớn lên như cây dại."
Tài liệu tham khảo: Phương pháp giáo dục trẻ sớm của Glenn Doman.
Nguồn: Vitalk.vn